Poznajemy Podlasie - wycieczka do muzeum w Supraślu

Zanim wejdziemy do pięknego i tajemniczego muzeum , do którego Was zapraszam w ramach poznawania mego pięknego regionu , .musimy trochę poznać teorii i historii w tzw.  ,,pigułce " . Jestem leń do pisania i nie posiadam książkowej wiedzy , więc będę korzystać z opisów z Wikipedii  i tak postaram się Wam przybliżyć....Świat ikon - obrazów religijnych .

Zapraszam do Muzeum Ikon w Supraślu

Muzeum Ikon w Supraślu dysponuje jedną z najbogatszych w Polsce kolekcją ikon XVIII, XIX i XX-wiecznych. Absolutnym unikatem są XVI-wieczne freski ocalałe ze zburzonej i obecnie odbudowanej cerkwi Zwiastowania NMP, znajdującej się na terenie Monasteru Supraskiego. 
Monaster - prawda jak to brzmi tajemniczo ...bo te miejsce jest piękne i koniecznie będąc na Podlasiu odwiedźcie je...

Wszystkie zdjęcia są mego autorstwa i pochodzą z muzeum w Supraślu.

Ikona pełni ważną rolę w kulcie kościołów wschodnich, jest ona przedstawieniem świętego, jego uosobieniem i reprezentacją. Zapewniała łączność ze świętym, pośredniczyła w modlitwie. Uważa się, że jest on obecny w danym miejscu właśnie dzięki ikonie.

Ikona nie jest zwykłym obrazem religijnym. Malowanie ikon było czynnością świętą. Ikona, która powstawała w klasztorach Starej Rusi, malowana przez uprzywilejowanych mnichów, była emanacją bóstwa, które prowadziło rękę twórcy. Zrodzona w modlitwie, wymagała przed przystąpieniem do pracy specjalnych postów, powstawała w postawie klęczącej autora

Mają za zadanie pogłębiać życie duchowe, wprowadzać do modlitwy. Anonimowy autor ikony miał pomóc podążać we właściwym kierunku. Modlitwa przed ikoną związana jest z określonym rytuałem: przy zapalonych świecach wierni kłaniają się przed ikonami, całują je.

Czyste kolory używane do malowania, złocenia w płomieniu świec nabierają szczególnego blasku. Ogień świecy jest symbolem wzniesienie duszy do Boga. Pokłon przypomina o tym, że nie tylko dusza, ale i ciało powinno uczestniczyć w modlitwie. Otrzymane od Boga nie jest czymś gorszym od umysłu i ma prawo na równi brać udział w rozmowie z Bogiem.
W związku ze świętością ikony nie mogła ona być przedmiotem handlu czy zarobkowania, które z punktu widzenia człowieka wierzącego było traktowane jako grzech.

• Złoto symbolizowało świętość, oddanie czci, nieśmiertelność, Bożą chwałę.
• Purpura: władzę i bogactwo.
• Czerwień oznaczała życie, krew, piękno i czystość.
• Bielą przedstawiano Boskość, czystość i niewinność.
• Niebieski oddawał niebo, ale też duchowość i mistycyzm.
• Zielony: życie, wieczną młodość, płodność, wewnętrzne bogactwo.
• Brąz był symbolem ziemi, materii, ubóstwa.

Najczęściej ikony malowane są płasko, bez uwzględnienia perspektywy malarskiej, dającej złudzenie trójwymiarowości przestrzeni. W większości przypadków są pozbawione klasycznej perspektywy liniowej.
Niejednokrotnie znaczenie poszczególnych elementów przedstawień jest podkreślane przez ukazywanie najważniejszych postaci w większej skali.

Ikony malowano najczęściej na specjalnie przygotowanym drewnie cedrowym lub cyprysowym. Były to święte drzewa dla wschodniego chrześcijaństwa. Na Rusi stosowano drewno lipowe lub sosnowe.

Najstarsze ikony były malowane przeważnie przy zastosowaniu techniki enkaustycznej (połączenie wosku pszczelego ze spoiwem malarskim). Od VI wieku farby te zaczęto zastępować temperą jajową, w której spoiwem jest woda, zmieszana z żółtkiem jaja kurzego. Zastosowanie nowej techniki wymagało dokonania czterech, następujących po sobie, czynności:

1. naklejenia na deskę tkaniny,
2. gruntowania za pomocą zmieszanej z klejem kredy lub gipsu,
3. nałożenia farby i złocenia,
4. zabezpieczenia ikony pokostem lub lakierem na bazie oleju.

Niekiedy na gotową ikonę nakłada się sukienkę - odlane w metalu (srebrze bądź złocie) lub wykonane techniką repusowania zdobienie z otworami na twarz i ręce przedstawionej postaci, przy czym rysunek na blasze dokładnie powtarza zasłonięte fragmenty obrazu^[2].

Na spreparowane deski (odpowiednio ukształtowane z wgłębieniem w przedniej części w którym umieszcza się właściwą treść – tzw. kowczeg), wzmocnione z tyłu zastrzałem, nakładano grunt kredowo-alabastrowy. Na gruncie rysowano lub przerysowywano z podręczników kontury obrazu, a następnie nakładano w określonej kolejności farbę i pozłotę. Na koniec umieszczano także napisy w języku greckim lub starocerkiewnosłowiańskim z imionami świętych postaci lub objaśnieniami scen (zazwyczaj umieszczane w polu ikony. Najświętsze Imiona (Matki Boskiej, Chrystusa) umieszczano w greckich skrótach (abrewiacjach). Ikona jest dla wschodniego chrześcijaństwa tekstem liturgicznym, sakramentale, a także "obrazem tamtego świata", dlatego nie mogła powstać bez wcześniejszego przygotowania teologicznego malarza, ewentualnie pod ścisłym nadzorem teologa. Ważne było również przygotowanie duchowe ikonografa (modlitwa, post).

Ikonę zawsze werniksowano, przez co zachowywała swój wygląd przez około 100 lat. Następnie na skutek zmian barwy werniksu malowidło ciemniało. Dodatkowo pokrywała je warstwa sadzy od świec. Na wyblakniętym, słabo widocznym obrazie malowano niekiedy nowy. Ikony zdobione były szlachetnymi kamieniami, okuciami ze srebrnej lub złotej blachy. Czasem zamiast drewna używano płótna lub metalu.

 

Początkowo ikony traktowano wyłącznie jako przedmioty kultu. Na początku XX wieku dostrzeżono także ich wartość artystyczną. Dzięki wypracowaniu techniki konserwacji ikon, odświeża się poczerniałe z wiekiem pierwotne kolory. Technika ta polega na polaniu ikony spirytusem i oliwą, następnie podpalaniu i szybkim gaszeniu. Końcowy etap pracy to zeskrobywanie rozmiękczonej sadzy z powierzchni ikony^[4

Mam nadzieję , że chociaż trochę przybliżyłam Wam klimat tego muzeum , które jest  chlubą nie tylko Podlasia , ale i całej Polski...

A tu kilka zdjęć klasztoru prawosławnego w Supraślu

Zespół klasztorny bazylianów w Supraślu powstawał w czasach od XVI do XVIII wieku.

W skład kompleksu wchodzi barokowa brama-dzwonnica (koniec XVII w.), pałac archimandrytów (prawosławnych opatów), zabudowania dawnego klasztoru (XVIII w.) i cerkiew Jana Teologa (1890). Na środku dziedzińca odbudowana cerkiew obronna Zwiastowania NMP (1503-11).

Klasztor usytuowany na krańcu miasta na wysokim brzegu rzeki Supraśl. Cały kompleks zamyka się w formie prostokąta, z rozległym prostokątnym dziedzińcem.

Wjazdu do zespołu klasztornego strzeże barokowa brama-dzwonnica, zbudowana w roku 1752 na wzór bramy znajdującej się przy pałacu Branickich w Białymstoku.

Pierzeję wschodnią stanowi Pałac Opatów wzniesiony w latach 1635-1655, wewnątrz którego do dziś zostały zachowane polichromie

 

Udanego weekendu.......

MONA