Łączna liczba wyświetleń

Obserwatorzy

środa, 12 czerwca 2013

Ręcznik Podlaski

Zakurzył się mój blog :( . Oj ,długo mnie tu nie było..! . Dmuchnęła na niego , odkurzyłam i już piszę wieści z Podlasia .



Ręcznik Podlaski . Kawałek płótna  haftowany na brzegach , wykończony misterną koronką . Można spotkać podobne w wielu miejscach w Polsce , jednak tu na Podlasiu , w okolicach Bielska Podlaskiego zakorzenił się na długo i towarzyszył miejscowej  ludności od narodzin  do śmierci.




 Ten pas płótna , dochodzący czasami nawet do długości 3 m skrywa w sobie tajemnice życia ludzi , którym towarzyszył na dobre i na złe . Przekazywany z rąk do rąk do dziś jest traktowany jak święty relikt . Popularny przed wojną i potem do lat 60 -tych wśród przede wszystkim ludności wyznania prawosławnego , w katolickich domach był  raczej ozdobą i nie miał tak mistycznego znaczenia .



Początek historii tajemniczego ręcznika zaczyna się w rękach młodej dziewczyny lub jej mamy czy babci .  Każda młoda dziewczyna za nim wyjdzie za mąż musi mieć uzbierany posag - w tym kilka ręczników  . Każda młoda panna haftowała sobie ręczniki , aby pokazać swoją gospodarność  i zaradność . Haftowane , kolorowe najczęściej kwiaty i motywy roślinne zaczerpnięte z otaczającej natury umieszczone były na dwóch końcach pasa tkaniny lnianej często tkanej własnoręcznie na domowych krosnach . Brzegi wykończone szydełkową koronką .

Panna , która odmawiała kawalerowi zamąż pójścia tłumaczyła się  , że jeszcze nie ma odpowiedniej ilości ręczników uzbieranych i kawaler musiał szukać innej panny lub cierpliwie czekać . Taki był  ważny ten element posagu .






Podczas ceremonii ślubnej w cerkwi lub w progu domu panna młoda stawała na obrzędowy ręcznik co było symbolem nadziei , że na nowej drodze życia szczęścia i dobrobytu nie zabraknie .







Potem ręcznik wędrował  pod strzechę  , zawieszony w ,, świętym kącie "  wraz z ikoną  czuwał nad domowym ogniskiem.






Takie ręczniki były też oznaką majętności domostwa  i gospodarzy  jednocześnie dekorując pięknie ściany . Był przy chrzcie każdego narodzonego dziecka , ale  także  przy śmierci i pochówku członka rodziny .

 Prawosławni wierzą , że dusza po śmierci , przez 40 dni nie ma gdzie się podziać i szuka swojego miejsca , dlatego chowa się pod takim ręcznikiem na ten czas .  Każda  gospodyni miała taki ręcznik odłożony sobie ,,na śmierć " .

Ręcznikami ozdabiano również krzyże przydrożne lub krzyż , który niesiono w kondukcie pogrzebowym.
 
Etnografowie z Bielskiego Muzeum oraz członkowie Funduszu Lokalnego na Rzecz Rozwoju Społecznego przez kilka miesięcy inwentaryzowali ręczniki w Bielsku Podlaski , Hajnówce i okoliczny wsiach . Efekt to ponad 400 spisanych egzemplarzy . Można  zobaczyć je na tej stronie http://www.bielskirecznik.pl/  .








Do dziś  na wsiach podlaskich można zobaczyć tajemniczy , haftowany ręcznik .Są panie , które nadal podtrzymują tradycje haftu .
 Często przyozdabia się nim stoły z regionalnym jedzeniem , leży na nim świeżo  ścięty łan zboża symbolizujący rozpoczęcie zbiorów . Obrzędy dożynkowe nie mogą się obyć na terenach wschodnich bez ręcznika .

Odwiedzając Podlasie mam nadzieję , że już  będziecie bogadsi w historię ręcznika , gdy go zobaczycie.

Małą wystawę , na której robiłam te zdjęcia można zobaczyć w Bielsku Podlaskim w Ratuszu .




To tyle z Podlasia...Teraz czas do Was zajrzeć . 

POZDRAWIAM :) 





Powered By Blogger
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...