Łączna liczba wyświetleń

Obserwatorzy

środa, 4 stycznia 2012

Trzej królowie przy wigilijnym stole czyli na Podlasiu świąt ciąg dalszy

Ikona  ,,Pokłon Trzech Króli "

Wszędzie widzę.. ,, już po świętach "..ale my na Podlasiu mamy wciąż atmosferę świąteczną . Za chwilę w lokalnych mediach znów będzie ,,Wesołych Świąt Bożego Narodzenia....dla wyznawców prawosławia " .
Szacuję się , że w Białymstoku ( stolicy Podlasia )  około 30 % procent ludności  stanowią mieszkańcy wyznania prawosławnego .
W całej Polsce około 600 tys. , połowa przypada na Białostocczyznę (Hajnówka , Bielsk Podlaski , Siematycze ) .
 6 - tego  grudnia przypada wigilia prawosławna. Wyznawcy prawosławia wciąż korzystają z kalendarza juliańskiego, w którym Boże Narodzenie przypada 13 dni później niż u katolików.
Obchodzą ją w tym terminie także m.in. grekokatolicy i prawosławni z Podkarpacia, a także staroobrzędowcy, którzy żyją na Suwalszczyźnie.

Katedra sw. Mikołaja w Białymstoku
Boże Narodzenie wschodnich chrześcijan poprzedzał 40-dniowy post, bardzo ściśle przestrzegany przez ostatnie dni przed Wigilią. 6 stycznia nakazuje się nawet powstrzymanie od picia napojów, aż do spożycia wigilijnej kolacji. Według duchownych, złamaniem takiego postu może być np. zapalanie w tym dniu papierosa.

Zespół klasztorny bazylianów w Supraślu powstawał w czasach od XVI do XVIII wieku.
 W dniu Wigilii w klasztorze supraskim obowiązuje tzw. srogi post. O klasztorze pisałam TU .

Mnisi niczego nie jedzą ani nie piją, nawet wody. Dopiero po zachodzie słońca, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka, zasiadają do posiłku. Rozpoczyna się on modlitwą, potem przeor składa wszystkim życzenia. Są świece, sianko pod obrusem, kolędy, rozmowy i symboliczne prezenty. Wigilia jest bardzo skromna: kutia tylko z maku i pszenicy, zupa grzybowa, kisiel owsiany, mączne placki, kompot z gruszek. Nie podaje się ryby. W ten dzień mnisi jednoczą się z nowo narodzonym Chrystusem w Jego ubóstwie, ciszy i spokoju.


Posiłek wigilijny rozpoczyna się od modlitwy i dzielenia prosforą - odpowiednikiem opłatka w tradycji katolickiej. Prosfora (z greckiego: ofiara) to przaśny chleb używany w Kościele wschodnim do konsekracji i komunii. Ich wypiekiem zajmują się siostry zakonne i żony prawosławnych duchownych, a wierni biorą prosfory z cerkwi. Jak wyjaśniają duchowni, w Kościele zachodnim używa się chleba przaśnego, niewyrośniętego, zaś we wschodnim - wyrośniętego. W przepisie na prosforę znajdują się: woda, mąka i drożdże.
http://dimitradefotis.blogspot.com/
W prawosławnym jadłospisie wigilijnym dominować będą dania rybne (karp w galarecie, śledzie, ryba po grecku), kapusta z grzybami, barszcz z uszkami i słodka kutia. Potrawy powinny być nie tylko bezmięsne, ale też bez nabiału. Zgodnie z tradycją, na wigilijnym stole powinny znaleźć się chleb - symbol pożywienia, czosnek - symbol zdrowia, sól - symbol obfitości, miód - symbol słodyczy (powodzenia) oraz potrawy postne.

www.geolocation.we  Hajnówka
Po uroczystych kolacjach prawosławni pójdą na uroczystą liturgię do cerkwi. Rozpoczyna się ona po północy i trwa kilka godzin. Całonocne czuwanie ("wsienoszcznoje bdienije”), połączone z adoracją ikony Narodzenia Pańskiego, jest odpowiednikiem katolickiej pasterki.Następnego dnia zaś w godzinach nocnych podczas mszy zwanej jutrznią we wszystkich świątyniach prawosławnych odśpiewana zostanie zwyczajowo kolęda "Chrystus się rodzi. Witajcie".
Ikona - Boże Narodzenie
W tym czasie prawosławni witają się słowami "z prazdnikom", a pozdrawiani odpowiadają: "z wami zdarowymi".

www.dreamstime.com   Folklor

Zwykle po całonocnym nabożeństwie Bożego Narodzenia i krótkim odpoczynku w pierwszy dzień świąt domownicy zasiadają do uroczystego i sutego śniadania. Najbliższe świąteczne dni to czas rodzinnych odwiedzin i kolędników wędrujących z gwiazdą od domu do domu we wsiach i miasteczkach.
 --------------------------
Nabożeństwo całonocnego czuwania (wsienocznoje bdienije) w monasterze Zwiastowania N.M.P. w Supraślu

Serdeczne życzenia świąteczne wszystkim wyznawcom Prawosławia!

----------------
  Bardzo dziękuję za wszystkie życzenia świąteczne i noworoczne - otrzymałam tyle ciepłych słów i życzeń  ,że ten Nowy Rok musi być dobry :)))

             Pozdrawiam  ze stolicy Podlasia  !

24 komentarze:

  1. Teofila:

    Mona, nie mogę w tej chwili poczytać, ale taką już sobie wyrobiłaś markę, że przyjmuję wszystko na wiarę. Teraz chcę Ci tylko dać dowód, że czytałam na Forum i byłam tutaj. Dalej trzymam kciuki za Ciebie.
    A sądząc po zdjęciach, artykuł zapowiada się ciekawie.

    OdpowiedzUsuń
  2. Pięknie to opisałaś :)))
    nie znałam zwyczajów wigilijnych w Prawosławiu ..........
    super Monia :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo się cieszę że z takim pietyzmem opisujesz zwyczaje i tradycje prawosławną, z dużą przyjemnością przeczytałam Twój post. Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
  4. ciekawe o tych placuszkach z mąki na wigilijnym stole-podobno bywały one też w domu mojej babci, a rodzinę mam tutejszą, z tymi okolicami ani z prawosławiem nie związaną...
    w każdym razie zazdroszczę Białostocczyźnie tych podówjnych Świąt:)

    OdpowiedzUsuń
  5. Bardzo miło czytało się Twoją notkę. Lubię dowiadywać się o nowych rzeczach, tym bardziej w tak przyjemny sposób;)

    pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
  6. Tak, na Podlasiu przenikają się te wiary. Ja chodziłam i kościoła i do cerkwi :)))) co prawda do cerkwi, to sporadycznie, ale jednak. Dobrze, że o tym piszesz.

    Tak się składa, że w innych rejonach kraju mieszkają razem koło siebie katolicy i żydzi, ale nigdy i nigdzie nie widziałam takiej symbiozy i wzajemnego szacunku i tolerancji jak na Podlasiu między dwiema religiami :))))

    OdpowiedzUsuń
  7. Dziękujemy i za piekny wpis,przez kilka lat mieszkając na Mazurach (okolice Kętrzyna) mieliśmy dookoła Grekokatolików (Ukraińców), w rodzinie zresztą też mamy,zwyczaje i długie śięta są nam znane:) .Monastyr w supraślu i Noc Narodzenia Pana na filmiku to cudowne misterium a hur cerkiewny to mistrzostwo harmonii i uczta duchowa.
    Serdecznie Cię pozdrawiamy.
    Zosia i Janusz

    OdpowiedzUsuń
  8. Wszystkiego najlepszego w takim razie :) ja tez sie na świeta wybieram w rodzinne strony mojego męża :) pod Hajnówkę :)

    OdpowiedzUsuń
  9. Bardzo ładnie opisałaś, ja jestem katoliczką ale bardzo podobają mi się zwyczaje i obrzędy Prawosławne, chętnie oglądam i czytam. Życzę Wesołych Świąt wszystkim Prawosławnym. Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
  10. Piękny opis, bardzo ciekawe zwyczaje i ta wspaniała architektura :)
    Pozdrawiam
    Viola

    OdpowiedzUsuń
  11. Poczytałam, posłuchałam, poogladałam i cieszę się, że nie myliłam sie w pierwszym wpisie. Moja Wigilia jest zlepkiej wszystkiego najlepszego z każdego domu. Teofila

    OdpowiedzUsuń
  12. Dzięki za przybliżenie istoty świąt naszych sąsiadów, pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
  13. Dziękuję Mona za przybliżenie tradycji Świąt Bożego Narodzenia wyznawców prawosławnych.Dzięki Tobie wiele się dowiedziałam.
    To piękne,że na Podlasiu przenikają się te wiary .
    Życzę Wesołych Świąt Wyznawcom Prawosławia.
    Róża

    OdpowiedzUsuń
  14. pięknie opisane , ja mieszkam na Podlasiu i nie jestem wyznania prawosławnego ale wigilijne dania prawie jak u nich :))

    OdpowiedzUsuń
  15. Mona kochana, dzięki za ten post.. Bardzo lubię czytać Twoje wisy o tradycjach podlaskich.. Wiele z tego co napisałaś jest mi bliskie, bo moi Dziadkowie pochodzili z okolic Lwowa.. Potrawy zwłaszcza - sporo w naszej kuchni tradycji wschodnich. Pozdrawiam cieplutko!

    OdpowiedzUsuń
  16. Bardzo ciekawy post.Przeczytałam z zapartym tchem. Kiedyś mieszkałam bliżej tych terenów,więc przeżywałam to na bieżąco.Ze znajomymi chodziliśmy na Sylwestra Ukraińskiego,więc dwa razy się bawiłam.To było doświadczenie!Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  17. З Новорічними святами
    І Різдвом Хрестовим
    Вас дозвольте привітати
    Щирим дружнім словом.
    І до Вашого, щоб дому,
    Радість прилетіла
    І не знали щоб втоми
    Її білі крила.

    :D
    Cium

    OdpowiedzUsuń
  18. I ja w takim razie dołączam się do życzeń i dziękuję za ten wpis oraz odwiedziny u mnie:)
    pozdrowienia noworoczne ślę,

    OdpowiedzUsuń
  19. Doris:

    Mona, pięknie to opisałaś.
    W Hajnówce byłam kilka razy, z tamtych stron pochodzi moja przyjacióka.
    Wesołych Świąt dla wyznawców prawosławia.

    Pozdrawiam,
    Doris

    OdpowiedzUsuń
  20. Znam to ,znam.Mieszkam w miejscowości,gdzie obchodzi się dwa razy święta,ponieważ mieszka tutaj dużo rodzin łemkowskich .
    Gdy tutaj przyjechałam bardzo dawno temu,było to dla mnie zaskoczeniem,bo wcześniej nie zetknęłam się z prawosławiem.Dopiero tutaj.
    Zyjemy obok siebie i razem.Są to wspaniali ludzie ze swoimi zwyczajami,niektóre rodziny obchodzą święta dwa razy.I nasze i ich.Tylko wydaje mi się,że ta tradycja trwa jeszcze dzięki tym starszym przestawicielom w rodzinie,bo młodzi chyba już zaczynaja w ogóle inaczej podchodzić do tradycji i gdzieś to wzystko powoli zaniknie albo zmiesza się.Co zauważam patrząc z perspektywy czasu.A szkoda,bo obecna moja miejscowosc kiedyś była typowo prawosławna .

    OdpowiedzUsuń
  21. U mnie w mieście po różnych zawirowaniach została tylko jedna cerkiew - świętych Wiery, Nadziei, Luby i Matki Ich Zofii. Bardzo ładny budynek. Wcześniej istniały jeszcze dwie: św. Katarzyny i św. Mikołaja Cudotwórcy. Jest też cmentarz prawosławny.
    Kochana, wszystkiego dobrego w nowym roku, bądź szczęśliwa i uśmiechnięta :-)

    OdpowiedzUsuń
  22. A ja dzisiaj chora i muszę w domu siedzieć choć mój wnuczek Kacperek ma imieniny....pozdrawiam....

    OdpowiedzUsuń
  23. Ilu ciekawych rzeczy można się tu u Ciebie dowiedzieć! Będę pilnie zaglądać, podglądać i podczytywać, bo w tym pięknym zakątku naszego kraju - wstyd przyznać, ale jeszcze nie byłam. Może będzie to moje kolejne postanowienie noworoczne... Przyjmij najlepsze życzenia na Nowy Rok! Dziękuję za odwiedziny i polecam się :)

    OdpowiedzUsuń
  24. Mona dziękuję Ci bardzo za tę wędrówkę przez tradycje podlaskie. Wszystko co dotyczy regionu, w którym żyjesz chłonę jak ser korociński. W cerkwi w Hajnówce byłam, jest cudna. Moje szkolne dzieci też były zachwycone i zdumione kiedy zauważyły, że nie ma w niej ławek tak jak w naszych kościołach. Dzięki wielkie. Pozdrawiam cieplutko. Ania:)

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję za komentarz :)

Powered By Blogger
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...